اولی چکاسگال ’’نود‘‘
نبشتہ کار: فقیر شاد

گشنت کہ یک رندے ملا بوہیر، ملافاضل، ملامحمد ءُ ملا نورمحمدبمپشتی پہ سیل ءُ سوادءَ ماں دگہ ہند ءُ دمگےءَ رونت  ءُ شپءَ آ یکےءِ مہمان بنت، چو کہ آ چاریں ملائیں مردم بنت پمیشکا پہ نماز ءُ دزنمازءِ ہاترءَ مہلہ چہ وابءَ پاد کاینت۔ اے وہدی کہ آ چہ وابءَ پاد کاینت، گُڑا نودانءَ دہلیءِ سرگْوات ءُ کابلءِ کوش زوراَنت ءُ آزمانءَ ہملسونءَ گرنت ءُ ماں گیابیں مکرانءَ سیلہ ءُ ساہیچہ  ءُ ساچان بنت۔ روچ درائیءِ وہدءَ نود گوں بہار میچیں شنزاں سبک سبکءَ شنزان ءُ شموران بنت۔ اے روچءَ موسم سک وش بیت ءُ مرتگیں دلاں بود کاریت ءُ گلزمینءِ سرءِ ہمک دْرچک  ءُ دار، کوچگ، کوہ، زید ءُ سر تل دگہ جلوہے کارنت۔ چہ ہمے دلبریں ندارگ ءُ کائناتءِ زیبائی ءُ شر رنگیءَ چاریں شہلچہ کار وت ماں وت فیصلہ کننت  ءُ گشنت کہ بیا ات ما  ءُ شما شعرے شعرے پر بندیں، بلے ہرکس وتی شعرءِ بنگیج ءَ چہ نوداں بہ کنت۔
گُڑا آ وتی تپاکءَ یک کننت ءُ ہر یکے وتی قلم ءُ کاگداں زوریت ءُ وتی وتی حیال ءُ دریں گپتاراں شعری صورتءَ درشان کنت۔ وہدے کہ آہانی شعر سرجم بنت ءُ رندءَ وتی شعراں دپگال کننت۔ گُڑا ملا بوہیرءِ شعر ہما دورءِ شاعریءِ لوٹ ءُ گزرانی حسابءَ چہ آہانی شعراں جوان تر لیکگ بیت ءُ باج بارت۔
گوں نودءِ گالءَ آہانی شعرءِ بنگیج کنگ بلوچ زبانءِ لبزانکءِ اولی چکاس گال ‘‘ بوتگ ءُ چرے گپاں کس انکار کت نہ کنت۔ پرچا کہ اے راست ءُ حقیقتیں گپے۔ نوں من ہما شعرانی چند بند جہلءَ نبشتہ کناں  ءُ شعرانی دیمءَ ہما شاعرءِ نامءَ نبشتہ کناں، بلے بژن پہ اے گپءَ کہ منءَ ملا فاضلءِ شعر دست نہ کپتگ پمیشکا منءَ در گْوز بہ کن اِت۔

ہر سہر بند ورنت نود ماں گیابیں مکران
سیلہ ءُ ساہیچہ ءُ ساچان بنت ماں کشوراں
بوہیر دازن تمپ
مروچی نود سمین سنجیں صد اش فراش بنت مُنجیں
ملامحمدبریسی
مروچی نود سہرگاہءَ در کاینت ماں پگاہءَ
نورمحمدبمشپتی
***
حریفیں لال

مروچی نود سَمین سَنجّیں
سَدأ اِش فراش بنت مُنجّیں
سُحابی کوکر اَنت گنجّیں
بہ گْوارنت ماں زِرے لُنجّیں
سَدپ دُرّاں بَر اَنت تُرنجّیں
بہ پیچ اَنت دورے سَدگَنجّیں
بیاراں ماں ہما لالءَ
بہ بکشایاں کسان سالءَ
اگر راضی شَود اعلیٰ
بَدست بیارنت ہما زالءَ
بیا گْور من مَدت والا
بہ سازَنت خانہے بالا
بگیراں شہداں اِنشااللہ
بہ نوشیناں پَری چالءَ
زباداں نَزّء بَکّالءَ
پَری لوٹیت ہُنرجواں
بیارَنت کَدّہ  ءُ بوہاں
جَننت ماں کیگدءِ مُوّاں
نگاریں لال ءِ گیسواں
ہزاریں شاخء شاخواں
سرءَ تا، پاہ  ءُ زانواں
جمالء زیور اَنت چندّاں
بجاہء اَندرے نندّاں
گُل ءَ سِیری پِربندّاں
تَرازُو بِیرء خودگِندّاں
اشارہ درمیان کَندّاں
بہ بندنت گوں کَجءَ عقدءَ
بِگِیرم مادنء نقدءَ
پَری رنگیں پَری بنیاد
مکن کارے مَرا برباد
تئی پتءَ مَنّ اِت ہما لحدءَ
چو مجنون من شُداں شیدأ
چو سَیّاد دَرپہء صیدءَ
کناں من لیلیٰءَ پیدا
اَجب گوں ما کت ئےِ گَردے
بِدات اِش دلبرءَ مَردے
رئیس ماتیں دلءَ سَردے
نہ وارت ہچ گونگیں دَردے
گِرات بے حاصلءَ مَرگے
سباہی سر کتگ کوشءَ
ہما شپ اَتکاں بہ تَوشءَ
من ءَ زُرتگ دل ءِ چوشءَ
شُتاں چو مَست  ءُ مَدہوشءَ
اَریپیں لال ء دُرّگوشءَ
سلامے اَز وت  ءُ پیشءَ
علیک اَز جانبء خویشءَ
نگاہ کت من بلند اختر
قمر ہَشت  ءُ شش اَنت اَنور
پُلوہ  ءُ پُلّک  ءُ مِرمِر
اَجب آراستگ اَنت زَرّگر
سَرِیگ  ءُ شِمشُک  ءُ ہوشی
چُلُمبّ  ءُ کُنلّ  ءُ گوشی
حریر  ءُ اَدلس ئےِ پوشی
من ئےِ گُشتگ گوں خاموشی
چِرا نے آمدی دوشی
محمدؔ بَر دل ءِ میلءَ
اگر دَر باگ روت سیلءَ
کَشّیت افسوز  ءُ واویلہ
مثالء مجنون بہ لیلےٰ

(شاعرمحمدبِریسی)
***

شیریں جِنک
ہَر سَہر بَند ورَنت نود ماں گیابیں مَکُران
سیلہ  ءُ ساہِیچہ  ءُ ساچان بَنت ماں کِشوراں
ہَلک  ءُ زیداں گْوارنت ماں اَمیری کہچراں
شَہندی کیلاں بندنت جَہمنندیں آپسراں
یہ تَڑے شیریں جنک اومان کنت سونیں دِہان
برکہیب کونجی کَج ءُ کَج کرام کنت گوں ہمسراں
روت شودِیت ماپَر ءُ زُلفاں پہ زَگریں زاپران
یک نظر بَرطاعتء حورء مُحبّاں گَردیاں
شپ دو شپ شش پاسءِ راہیں مادنیں اَندر میان
ماہ ، پَرویز  ءُ ستارہ پُر نارگیں پَروانگاں
گُرگی، دَر طاؤسء نقاش گوں جَڑوکیں لُولُواں
چاردہی بَدر، نوکسرانی نَرگس ءِ تیر دَر کمان
ہُدہُدے گوں تاجء مَنکا نشتگ ماں اعلیٰء بان
پانزدہ اَنت گوہر سے پنچ دُرّ سَدپ اَندر دِہان
تہَت  ءُ ہُندّوئی تناباں ہمرِدیں گوں کوکباں
زِلزلہ با زِلزلہ، بازار با بازار ہَردِہاں
سَر تِلاہ بالا کُلاہ زیرءِ مَلشکّی مورئےِ مان
شر سر ءُ سِنگّیں پَریں مہگونگیں محبوبء جان
گُل پَری، گُلدستہء گُل، بَرگ گُل آبء چگان
حدّء ماں چین تاں خُراسان نیست چُشیں توتی زبان
شَک مکن، لاشک بِزان ماہ پارہ اِنت تاں شَہ جوان
اِسمء گُل دَہ ’’کاف‘‘ ءُ سے بیست دَر اول باشد عیان
پنچ ’’الف‘‘ چار ’’نون‘‘ دگر من آخرءَ کرتگ بیان
فہَم کن اِت فہَمندگاں فَہم بر حیالء عاشقان
ریس  ءُ تابیں کُنجّ  ءُ پیچیں گِرد  ءُ گولیں دَرمیان
نام گُلءِ آشکار بیت ماں ہمے چیر ءُ سَراں
سوز ء دل ہیہات مکن بوہیر دَر اِین دورء زمان
اِلتجا کن پیش ء سُبحان رُوہ بہ سوہ ء آزمان
برکت ء دین ء نبیاں حُرمتء روحانیان

التجا کن: دزبندی کن۔پیش ء سُبحان: اللہءِ یم ءَ۔ روہ بہ سوہء آزمان: دیم گوں آزمانءَ، اللہءِ درءَ۔
برکتء دینء نبیاں: پہ نبیانی دینءِ برکتءَ
حُرمتء روحانیان:پہ ملائکتانی دوستیءَ۔
شاعر مُلابوہیربن عبدالنبی۔
***