مئے کر ءَ ادبی جیڑھانی نہ گیشگ ءِ سبب ھست ۔
قاضی ریحان

جیڑھانی گیشوار ادارجاتی بنیاد کنگ نہ بنت ۔

جیڑھا چست کنوک وتی گپ ءَ مذھبی وانگیانی پیم ءَ یک ڈک سرپد بنت چوش آھانی چَہ دگراں ھمے لوٹ بیت کہ ابید دگہ کچوگری آئی ءِ ھبر منگ بیت ۔

اے ھبر ءَ من منگ ءَ ساڑی نہ آں کہ بلوچی سیاھگ ءِ راست نہ بوگ ءِ سبب ” تازی” آبانی زورگ اِنت ۔

مئے زمین ءَ ھم تنگیں پہ توامیں راجانی زبان ءَ ھمے سیاھگ کارمرد بوگ ءَ اِنت ءُ آ چر ایشی ءَ ایمن ءُ دلجم اَنت ۔

پارسی زبانزانتانی کر ءَ گالانی نوشتہ وڑ ءِ جیڑہ ھست بلے اے کس سرپد نہ بیت کہ تازی سیاھگ پہ پارسی نویسگ ءَ اڑاندے ۔

بلوچی زبان چَہ دگراں پارسی ءَ گیشتر نزیک تر اِنت ، بنرھبندی ھساب ءَ پارسی ءِ جنجال چَہ مئے زبان ءَ کمے کمتر اَنت ، پارسی ءِ تہ ءَ بازیں گال ھوار نویسگ ءَ پہ وانوک اڑوک نہ بنت بلے بلوچی زبان ءَ چوش نہ اِنت باید باز گال چَہ دومی ءَ گستا نویسگ بہ بیت داں ھبر ءِ زمانگ ءُ ھبر کنوک شر شر زانگ بہ بنت ، گال گستا نویسگ ءَ گیشتر گیش اِیت اے ھبر ءَ شکے مہ بیت ۔

گوں ما ھمساھگ ءُ ھوارتر اِتگیں زباناں سندھی چَہ درساں گْرانتر اِنت بلے آھاں ھم پہ وتی زبان ءَ ھمے سیاھگ دوست کرتگ ءُ آھانی ادب ءِ دیمروی ءِ دیم ءَ اڑاندے نیست ، ابید چَہ ایشی ءَ کہ ھندوستان ءَ سندھی دیوناگری ءَ ھم نوشتہ کنگ بیت ۔

پہ بلوچی زبان ءَ رومن رسم الخط ءِ زورگ نزیک ء گیشتگیں جیڑہ ءَ دوار اڑینگ اِنت ۔

تاج بلوچ ءِ سوج اِنت کہ رومن رسم الخط ءِ تہ ءَ کمے بدلی سدلی آرگ ءَ پد زورگ بہ بیت ، ایشی ءِ ھمراھداری کنوکانی تہ ءَ منظور بسمل ھم ھوار اِنت ، ھر دو ادیب ھمے زان اَنت کہ بلوچی ءِ توار رومن ءِ تہ ءَ جوانتر در کپ اَنت ۔

بلے چوشیں دلیل کہ رسگ ءَ منگ بہ بیت نیست ، پیش ءَ مھکم تریں دلیل اے بوتگ کہ رومن سیاھگ کمپوز بوت کنت ، مشینی زبانے بلے نوں چوش نہ اِنت تازی سیاھگ وب ءِ تہ ءَ چَہ رومن ءَ اگاں دیمتر نہ اِنت پشت ءَ ھم پشت نہ کپتگ ۔

پہ موبایل کتابانی جوڑ کنگ ءَ تازی ءُ پارسی زبان ءَ باز جوانیں برنامہ جوڑ کنگ بوتگ کہ ستا کرز اَنت ، بزاں اے دلیل ھم پُرشت کہ تازی زبان مشینی زبانے نہ اِنت ۔

دومی دلیل بلوچی گالانی توار تازی آبانی تہ ءَ نیست گڑا رومن ءِ تہ ءَ بلوچی زبان ءِ کلیں توار ھست اَنت ؟

منی ھیال ءَ جوڑ کنگ لوٹ اَنت۔

بلے تازی زبان ءِ تہ ءَ پہ بلوچی ءَ کلیں گالانی توار جوڑ کنگ بوتگ اَنت ، سید ھاشمی ءَ اے درگت ءَ ھمساھگیں زبانانی کواسانی رندگیری ءَ ھما سیاھگ کہ شون داتگ بلوچی نوشتاری زبان ءِ مادنیں کشک اِنت ، ھم پہ بنرھبند ءِ راستی ءُ ھم پہ سیاھگ ۔

سید ءَ پہ بلوچی ءَ تازی آبانی تہ ءَ چار آب گیش کرتگ ۔

ءُ ، ءَ ، ئِے ، ءِ ، چندیں پارسی ءُ اُردو ءِ کواساں گیش کرتگ ۔

انچوش کہ پارسی ءُ اُردو زبان ءِ تہ ءَ آبانی توارانی تہ ءَ دگری ھست ھمے پیم سید ءَ ” ے ” ءِ توار پہ بلوچی ءَ بدل کرتگ ۔

منظور گْوش اِیت کہ بلوچی ءِ تہ ءَ سئے ” ی ” اَنت ۔ راست اِنت ۔ بلے ماں تازی سیاھگ ءَ ھر سئے جتائیں وڑ ءُ پیم نویسگ بنت بلے ماں رومن ءَ چون اَنت ؟ ، اگاں کسے ءَ جوڑ کرتگ اَنت گڑا پدا ھما گپ بوت انچوش کہ تازی آبانی تہ ءَ سید ءَ وتی راہ گیشینتگ ۔

اے جیڑہ اگاں وتکواکیں ریاستی ءِ دیم ءَ ھم بہ بیت ، پہ ایشی ءِ گیشینگ ءَ زورے لوٹ اِیت ءُ اے جاوراں کہ مئے دربرجاھانی تہ ءَ چک تازی آبانی تہ ءَ وانینگ بنت ءُ روکپتی بلوچستان ءَ رومن آبانی کارمرد سک کم اِنت ، ما گوں رومن آباں بلوچی زبان ءَ دیمروی دات نہ کن اِیں بلکیں آئی ءِ گشادیں گامانی دیم گرگ بیت ۔

تچک ءَ تچکیں ھبر اِیش اِنت کہ ” آب ” نشان ءُ آھانی نام توار اَنت ۔ رومن آب بہ بنت ھم یا دگہ زبانے ءِ ، مستریں گپ ھیل کنگ اِنت ۔ بلوچی زبان تازی آبانی تہ ءَ دیریں نوشتہ بوگ ءَ اِنت ، واناک اِنت ۔ بنرھبند ءِ تچک کنگ نوشتہ کارانی کار اِنت کہ آ وتی ھَندی گالوار ءَ یلو بہ کن اَنت ءُ یک گچینی نوشتاری زبانے ءَ نوشتہ بہ کن اَنت ۔ انچیں گچینی نوشتاری زبانے ءَ کہ بنرھبند بہ گیش اِیت ۔

سیاھگ بدل کنگ ھچ ھژدری نہ اِنت اگاں پہ نادوستی بدل کنگی اِنت کہ ما بلوچ اِیں گڑا چوش گجراتی / زابلی ناچوانی پشک ءَ مہ بیت کہ ما ستم کرتگ کہ بلوچی ربیدگی پوشاک اِنت ، بلے کمے پٹ ءُ پول ءَ رسگ ءَ زانگ بیت کہ ایشی ءَ گوں بلوچاں سیادی نیست ، اے رنگیں کُوریں نادوستی سرگاری اِنت البت اگاں ما وتی ریشگانی نیمگ ءَ روگ لوٹ اِیں گڑا اوستای سیاھگ ءِ مٹ نیست ، اگاں ازرائیل عبرانی زبان ءَ زندگ کرت کنت گڑا اوستای سیاھگ ءِ وتی کنگ چوشیں نبوتگیں ھیالے نہ اِنت ۔ اگاں وتی راہ ءَ روئے وَ ھمیش اِنت اگاں دگرانی زورگی اِنت گڑا کْوھنیں واجہ [ تازی ] ءِ آب بہ بنت یا نوکیں واجہ ءِ رومن ، منی ھیال ءَ یکیں گپے بلے تازی آبانی تہ ءَ بلوچے ءَ باز پند بر اِتگ پمیشکا بسمل ءِ نوکیں کتاب ھم تازی آبانی تہ ءَ اِنت ۔