اسپے جونوار، جِڈی، ڈال Egyptian Vulture (Neophron percnopterus)
اسپے جونوار، جِڈی، ڈال Egyptian Vulture (Neophron percnopterus)
پولکار ءُ نبشتہ کار: سلمان بلوچ
پولکار ءُ نبشتہ کار: سلمان بلوچ
اسپے جونوار، جوانوار ءِ نسلانی تہا کستر نسل انت، اے مئے دمگ ءِ جہمنند انت۔ آئی سی یو این ءِ رد ءَ ھلاسی ءِ تُرس ءِ سیم سراں سَر انت۔ مصر ءِ راجدپتر ءِ تہا سک مزنیں نام انت، کہنیں مصر ءَ اشی ءَ جنینانی جونوار گوشتگ ئے، اشی جنگ سک مزنیں جُرمے بیتگ، اشی جنوک موت ءِ سزا ھم دیگ بیتگ، کہتیں مصر ءِ راجدپتر نکشیں اکساں چہ زانگ بیت، بازیں دمبانی سرا اشی اکس است انت۔ مصریانی کرا اے مُرگ پاکیں مُرگے زانگ بیتگ۔
دمگ: افریقہ، یورپ ءُ ایشیا ءِ بازیں دمگاں بیت، چو کہ چاڈ، مالی، نائیجر، نائیجیریا، سومال، سوڈان، ایتھوپیا، مصر، سعودی عرب، ایران، پاکستان، انڈیا، نیپال، بنگال، قازقستان، اسپین، اٹلی، گریس پرتگال ءُ دگہ دمگاں جہمنند انت، ءُ لہترے ھنداں چو کہ برزی ایران، قازقستان، ازبکستان، ترکمانستان، ترکی، آزربائیجان، لبنان، عراق، فلسطین، مصر، تیونس، تیاب ءَ ابید بلوچستان ءِ دمگاں موسمی انت، زانگ بیت کہ بازیں جاہاں بیگواہ بیتگ (یا بیگی انت) چو کہ یورپ ءُ افریقہ ءِ بازیں مُلک، ھمے وڑا بازیں بلوچ دمگاں ھم بیگواہ بیتگ۔ ھنگول ءِ کوہ ءُ تیابی دمگاں جہمنند انت۔ اسپے جونوار تیاب، کوہ، ریک پاد، ھُمب ءُ ڈَلیں ڈگاراں ھم بیت۔ یورپ ءَ مزنیں ماڑیانی سرا ھم زند ءُ رین کنت۔
کَچّ ءُ رنگ: جونوارانی نسلانی تہا اے کسانیں نسل انت، اشی رنگ چہ دگہ جونواراں جتا بزاں کہ اسپیت انت۔ نوجوانیں اسپے جونوار اسپیت گندگ کئیت، اشی جند اسپیت ءُ بانزل جہلی نیمگ ءَ سیاہ انت۔ اشی چَمۤانی چاگرد، دیم، چُمب ءُ گَل (گُٹ) زرد انت۔ چُمب ءِ سَرُک سیاہ انت۔ اشی کَچۤ کساس 60 سینٹی میٹر بیت۔ اگاں بانزُلاں پَچ بکنت گڑا کساس 150-170 سینٹی میٹر بیت۔
رین: اسپے جونوار کوہ ءُ کہنیں بُرزیں درچکانی سرا رین کنت۔ کدی کدی ڈگار ءِ سرا ھم رین کنگ ءَ رکارڈ کنگ بیتگ۔ اشی رین ءِ ماہ مارچ ءَ بندات کنت داں اکتوبر ءَ رین کنت، دمگانی رد ءَ ماہ بدل بنت۔ اے گیشتر دو ھیک دنت، ھیک داں 42 روچ ھیکاں نر ءُ مادگ ھر دو چیر کن انت۔ چوریک کساس 90-110 روچ پد کدوگ ءَ یلہ کن انت بلے ماہے کساس ءَ مات پِت ورگ وارین انت۔ یورپ ءَ گیشتر چُوریک چیزے وہد ءَ پد افریقہ ءَ رو انت کساس سئے سال کہ جوان بنت گڑا یورپ ءَ واتر کن انت۔
وراک: اسپے جونوار مُرتگیں ساہدارانی جون، ساہدارنی لِڈ، لیلُک، مُرگانی ھیک، لیلُکءُ لہتے جاہاں کسانیں ساہدار ھم وارت۔
نسلی جاور: جونوار ءِ گیشتر نسل ھلاسی ءِ تُرس ءِ آماچ انت، اشی ءِ تہا اسپے جونوار ھم ھوار انت۔ آ۔سی۔یو۔این ءَ اسپے جونوار ھلاسی ءِ تُرس ءِ آماچیں ساہدارانی تہا مان کُرتگ۔ اشی کم بیگ ءِ سوب باز انت، مسترین سوب زہر آماچیں دلوت انت کہ اشانی جون ءِ ورگ ءِ سوب ءَ اے مِر انت، چو کہ پاکستان وڑیں مُلکاں گامیش ءُ دگہ دلوتاں سوچن جن انت کہ شیر گیش بدیاں بلے اے سوچن اشانی گوشت ءَ زہر جوڑ کنت ءُ جونوار کہ ھمے گوشت ءَ وارت گڑا زہر اشاں کُشیت۔ ھمے وڑا سبزی ءُ نیوگاں کہ زہر جن انت اے ھم یک مستریں سوب انت۔ دگہ انسانی چست ءُ ایر ھم اشانی نسل ءِ کم کنگ ءِ سوب انت۔
