بنگالی آزمانک۔سوگند۔۔۔ احمد سعدی
بلوچی رجانک۔ ۔ انام رزا
۔۔۔۔۔۔۔۔۔
میان استمانی لبزانک ءِ رجانک
آزمانک نمبر: 6
۔۔۔۔۔۔۔
یلدوز خان چہ نک ءُ نادوکاں ھشک ات ۔
آئی ءَ پہ واھگے اے باگ آباد کتگ ات کہ پوجیاں لگتمال کت ءُ وتی پاداں برت ۔ سروپ ءِ درچک چہ سروپانی گونڈ گونڈکیں براں ڈک ات انت ۔ انگور ءِ وَلّانی شاہ ءُ لمب گوں براں پل ءِ سر ءَ شاہ کشان ات انت ۔ زردالو ھم ھمے دروشم ءَ سبز ءُ ملگزار ات انت۔ آ دلمانگ ات کہ اے رندی وتی واماں بدنت ءُ گیشتریں سیت ءُ نپے ھم بگیپت ۔ بلے پوجیاں آئی ءِ باگ لگتمال کت ءُ آئی ءِ ارمان ھاکاں ھوار کت انت۔
یلدوز خان ءَ باگ ءِ اڈ کنگ ءَ مزنیں جپا کشی یے کتگ ات ۔ پجر ءِ نماز ءَ رند آئی ءَ ڈگارانی کار بندات کتگ ات ۔ مزنیں سنگانی کشگ ءُ گونڈیں سنگانی زمین ءَ ھاکوشگ ءُ در کنگ بانڈمانی لیٹینگ ءُ زمین ءِ برابر کنگ ۔ آئی ءَ چینچو کیامتی کش اتگ ات ۔ اے جھد داں مگرب ءِ بانگ ءَ ھمے وڑ ءَ برجاہ ات ۔ اے میان ءَ آ ایوک ءَ پہ سبارگ ءَ لوگ ءُ شتگ ات ۔ ھمے دمانک ءُ آ کمے ترہ اتگ ات۔
مزنیں جپا کشی ءُ کیامتی ءَ رند آ وتی اے باگ ءِ آباد کنگ ءَ سوبمند بوتگ ات ۔اے سال ءَ آئی ءَ آسگواریں روچ ءُ کھریں تبد ءُ لوارءِ سر ءَ هم کار کتگ ات ۔ آئی ءَ سرین جھل کتگ ءُ کار کتگ ات آئی ءِ بدن روچ ءِ گرمی ءَ پیلاشتگ ات ، آ ایوک ءَ وت نہ ات آئی ءَ وتی جن ءُ چک ءُ پیریں مات اوں کار بستگ ات انت ۔
ھمے روچاں کہ آ بانڈماں لیٹینگ ءَ ات آئی ءِارزبند برے آئی ءِ پیریں مات ءَ آورت ءُ برے آئی ءِ شش ءُ ھپت سالی جنکو ءَ ۔ اے دمان ءَ آئی ءَ پہ سنگانی چست کنگ ءُ نھالانی ھاکوشگ ءَ آ ھم کار بستگ ات انت ۔
چریشی ءَ ابید تُمکار ءِ وھد ءَ ھم ڈگارانی مینگ ءِ واستا آئی ءِ جن ءُ چک ءُ پیریں مات ءَ مزنیں کیامتی یے کش اتگ ات ۔ چوداں چہ نیم میل راہ ءَ چمگے ھست ات کہ چموداں چہ آپ اش آورتگ ات ۔ آپ ءِ آرگ ءَ آ چینچو جکانسر بیتگ ات انت آ وتی دل ءِ ھال ءَ وت سرپد ات انت ۔ چریشی ءَ رند وھدے درچک رست ءُ مزن بوت ءُ بر ءُ بورّ ءَ کپت انت اے وھد ءَ ھم آیاں داں چنت روچ ءَ آ مینت انت ءُ شاہ ءُ ھنڈال کت انت ۔
وھدے درچک بورّ ءَ کپت انت تہ آ گل بیت انت ۔انگورانی شاہ ءُ لمب ، سروپ ءِ درچکانی سر ءَ گونڈ گونڈکیں سروپانی بر ءُ زردلوانی چہ براں پر جک اتگیں شاہ کہ آیاں دیست انت تہ آ چہ گل ءَ بال بیت انت ۔
یک روچے یلدوز خان چہ بازیں گل ءَ ناچ کنان ءَ لوگ ءَ شت ھچ ئِے نہ گوشت ءُ تچک ءَ شت مات ءِ پاد ئِے چک ات انت ۔ مات ءَ کہ آئی ءِ اے ناگتیں شرپ ءُ مھر دیست انت تہ آ اجکہ بوت ۔
” چہ گپے یلدوز ، مرچی ترا چون انت ؟“ آئی ءِ مات ءَ پہ اجکھی جست کت۔
”اماں اے درست تئی نیکیں دواھانی برکتیں“ یلدوز خان ءَ گوں مزن جوزگے ءَ پسو دات ۔
” بلے گپ ءِ جند چی انت چے بیتگ زاناں ؟“ آئی ءِ مات ءَ پہ واھگے جست کت۔
” چے بہ گوشاں اماں اے رند ءَ باگ ھمینچو بر انت کہ اگاں ھدا ءِ منشا بہ بیت سجھیں وام ادا بنت ۔“
” شگر انت ھدا ءِ مئینچو ۔“ چہ گل ءَ مات ءِ توار گلوتگی ات ۔
”اماں اے رند ءَ من نیبگاں بھا کنان ءُ پرتو اینکے ھم زیراں“ یلدوز خان ءَ گْوشت۔
” ھو مئی پے اینکے بہ زیر کہ دور ءَ من ھچ میم نہ کناں ۔ ءُ برے برے منی چم درد ھم کناں ۔“ مات ءَ درائینت۔
” من سرپداں منی مات “ ۔ تئی نارگانی توار من اش کتگ ات من زانتگ ات کہ تئی چم درد کناں ۔ بلے چے بہ کناں بے زری ءَ اینچو وھد انت دست نہ رستگ اے رند ءَ انشاللہ اینکے زیراں۔“
آئی ءَ وتی لوگی ھم گوشتگ ات کہ شمس خان ءِ کرءَ رھن کتگیں آئی ءِ چوڈیاں ھم موکاں ءُ آئی ءَ دیاں ۔
آئی ءِ لوگبانک ءَ وشی درانگاز کنان ءَ گوشتگ ات ۔۔۔ ” بلے پیسر ءَ اما ءِ واستا اینکے بہ زیر شر!“
” الم ! “ یلدوز خان ءَ گوں جوش ءَ پسو داتگ ات ۔۔۔۔ نیوگانی بھا کنگ ءَ رند درستاں چہ پیش من اما ءِ واستا اینکے زیراں پد ءَ تئی چوڈیاں موکاںءُ رند ءَ ۔۔۔۔“
” ابا من ءَ چے دیئے ؟ “آئی ءِ گپ ءِ سرجم بوگ ءَ پیسر آئی ءِ جنکو جمیلہ ءَ گْوشت : ” من اوں اے باگانی سر ءَ کمو کار نہ کتگ ۔“
” ھو ، ھو ترا اوں من چیزے دیاں تو بہ گوش تو چے لوٹ ئے۔“
جمیلہ ءَ یلدوز خان ءِگردن ءَ چیکو وران ءَ گوشت : ” منی واستا تو آسکی چکے کارئے۔۔۔۔۔ بہ گوش کارئے ناں؟“
” آسکی چک ! آسکی چک ءَ تو چے کناں مئینچو ؟“
” من ءَ دوست بیت من داران ئِےکا ہ ئےِ دیاں ، بہ گوش کار ئے ناں ؟“
” شر انت مئینچو “ یلدوز خان ءَ جمیلہ ءِ سر ءَ دست ایرمال ات ءُ گْوشت : ” تئی کہ دل ءَ انت گڑا الم پہ تو زیران ئےِ ۔“
بلے مرچی آئی ءِ سرجمیں واب ءُ واھگ آئی ءِ سرجمیں کول ءُ اکرار ھاکاں ھوار بیتگ ات انت ۔
اے پوجیاں ایوک ءَ آئی ءِ باگ ناں بلکیں سرجمیں بازار ءِ باگ لگتمال ءُ آدرہ کتگ ات انت ۔ آیاں بیھار اش ھم داتگ ات کہ سرمچار ھمے باگانی تہ ءَ ٹپ انت ، دنا وهدی اشانی نھیاد گار ءُ بیگواه نہ بیت – کس اد ءَ باگ مہ کشیت،شیوار بہ بت ۔
چرے گپاں یلدوز خان ءِ دل ایر مرتگ ات ، آئی ءَ لوٹ ات کہ بہ گریواں آوتی بے وسی ءَ ارسانی میار کنگ لوٹگ ءَ ات ۔ بلے آئی ءِ دل ءِ تہ ءَ کست ءُ زھرانی آسے ھم لھڑ ورگ ءَ ات ۔
شپ ءَ وتی چادر مانپوشت ءُ تھاری ءَ چاگرد ماں پتات ۔ استالاں چکاریں آزمان گوش ئے زاناں آسکی پوستے ات ۔ چاریں نیمگاں انسرتگیں شپ ات ءُ چرتانی توار ات۔
یلدوز خان وتی لوگ ءِ دیم ءَ مزنیں سنگے ءِ سر ءَ نشتگ ءُ جیڑگ ءَ ات۔اے دمان ءَ آئی ءِ مجگ ءَ وڑ وڑیں بے مکسدیں گپ چول ورگ ءَ ات انت۔ آ جیڑگ ءَات کہ نوں آ ، آئی ءِ جن ءُ چک ءُ آئی ءِ پیریں مات ءِ باندات چون بیت ؟ آئی ءَ پہ وتی مات ءَ اینکے زورگ ءِ ءُ وتی جن ءِ رھنیں منگلیکانی موکگ ءِ کول کتگ ات ءُ پہ وتی چک ءَ آسکی چکے زورگ ءِ زبان کتگ ات بلے آئی ءِ یک کولے ھم سرجم نہ بوتگ ات ۔ چریشی ءَ ابید آ چہ وام ءَ هم گر ات ، واماں چتور بدیاں ۔ وتی ءُ وتی کھول ءِ لاپ ءِ ھرچ ءَ کجا درگیجاں ۔ آ همے جیڑگاں تہ پروش کتگ ات ۔
ناگت ءَ پادبرمشانی بازیں توار ئےِ آئی ءِ گوشاں کپت آ جھہ سر ات ۔۔۔۔۔ ” کے انت ؟“
دیم دیمی مرد ءَ درائینت ۔۔۔۔ ” تئی برات ! سرمچار ! “
آ درست چو ساھگے ءَ آئی ءِ چپ ءُ چاگرد ءَ اوشتات انت ۔آ درستاں جابہ کوپگ ءَ ات انت ءُ وتی بدن اش چہ درچکانی شاہ ءُ تاکاں چیر داتگ ات انت۔
یلدوز خان ءَ اے دوست بوتنت ۔ پاد اتک ءُ اوشتات ۔ آ نہ زانگ ءَ ات کہ چے بہ کنت ۔
ھمے دمان ءَ لین ءَ اوشتاتگیں دیمی مرد ءَ درائینت۔۔۔۔” اشی ءَ اوں تپنگے بہ دئے ات“
ھمے دمان ءَ یکے ءَ آئی ءَ را تپنگے دات ءُ دگہ یکے ءَ چہ مگزین ءَ پریں جاٹاھے آئی ءِ سرین ءَ بست۔
ناگھاں یلدوز ءِ دل ءِ سر ءَ ایریں دنز ایر مرت انت ءُ آئی ءِ دل ءِ تہ ءَ وشیانی چولے چست بوت ۔ آئی ءَ تپنگ ءِ زد ءِ سرءَ لنکک ایر کت ءُ چکگ ئِے لگ ات ۔
پد ءَ آئی ءَ سوگند وارت۔۔۔”من سوگند وراں کہ من پہ وتی مات ءُ جن ءُ چکاں وش ءُ شادمانیانی روچانی آرگ ءِ ھاتر ءَ وتی ڈیھ ءَ چہ بدواھانی دست ءَ آجو کنگ ءِ ھاتر ءَ ءُ وتی ڈیھ ءِ شادھی ءِ ھاتر ءَ وتی زند ءِ گڑی ساہ ءَ داں جنگ کناں ۔
من سوگند وراں کہ من وتی جان ءَ ندر کناں ءُ وتی زبان ءَ موکاں ۔۔۔۔ من سوگند وراں !“
**
پہ باسک ءَ دیم دیوک: جمیل مھراب