زبانانی بیم آماچی ۔ چارومی بہر
زبانانی بیم آماچی ۔ چارومی بہر
نبشتہ کار: ڈاکٹر غفورشاد
زبان کوشی ءِ بانداتءَ دنیاءِ مستریں زبان کوشیں دمگ کسانیں اشیا گوْشگ بیت ،کہ اُودا پورائیں ھَندی زبان چہ یونان ءِ ھیلنائزیشن ءِسببءَ بیگواہ بوتگ انت۔۹(مارک جینسی)۔ ھیلنائزیشن چہ یونانءِ نیمگا کْوہنیں نوآبادیائی قانونے بوتگ ، اے قانونءِ رو ءَ دریونانی مردمانی سرا اے پابندی جنگ بوتگ، کہ وتی ربیدگ ، مذھب، زبانءُ پجاراں ، یونانی ربیدگ ، مذھب ، زبان ءُ پجار ءِ ڈیساں بدی اَنت۔
ھمے وڑا وھدے ھخامنشی یونان رونت ءُ سر بنت ،آ ماں کسانیں اشیا ءَ یونانی زبانءِ اوستیگ بنت،دومی نیمگا رومن کہ کسان اشیا ءَ پُترانت آ ھم آودا یونان پرستی ءِ منوگر بنت۔ چرے مثالءَ اے زانگ بیت کہ الم انت کہ یک زبانےءِ مرگ چہ معاشی ءُ سیاسی واکداری ءَ بہ بیت، چوش بہ چار اِت ناں پارسی ءُ نیکہ رومن چہ معاشی ءُ سیاسی حسابءَ چہ یونانیاں کمتر بوتگ انت، بلئے ھردُک ماں کسان اشیا ءَ یونانی زبان ءُ ربیدگاں پہ وتی سیت ءُ نپءَ زور انت۔ پرچا کہ ادا یونانی زبان ءُ ربیدگءِ زورگءَ نہ آھانی سرا سیاسی زورانسری اِت ءُ نیکہ معاشی زوراکی ءُ بالادستی ے است۔
زبانانی بیم آماچی ءِ دگہ یک سببے دو زبانی جاورالے ءِ ودی بوہگ اِنت، بزان ساری ءَ چہ است ءُ موجودیں زبانے ءِ چک ءُ چار بنداں دگہ یک زبانے کئیت ءُ اوشتیت۔ دو زبان کہ کش ماں کش ءُ جُتکیءَ اوشتوک بنت، ایشی ءِ درور دو مردم کِرّ ماں کِرّ ھمسا ئیگی اِنت، اگن دو ھمسائیگ کش ماں کش ءَ نندوک انت ،ہر دو سیر ءُ آبدان انت، کس ءَ گوں دومیءَ وام ءُ بدل ءِ حاجت مہ بیت، پدا ھم آ ٹیکی ءُ تحفہ دیم دئینت، چریشیءَ دوئیں ھمساییگانی میان مہر ءُ دوستی وددیت، بلئے چو کہ کس دومیءِ چمدار نہ انت ،پمیشا کس دومیءَ تاوانے نہ دنت۔
دومی نیمگا اگن دو نزیکی ءَ نندوک بہ بنت، ءُ یکے سک باز نزور ءُ کمزور بہ بیت، دومی ھستومند ءُ پزور بہ بیت۔ چوشیں جاورال برابری ءِ نہ بیت۔وار ءُ نیزگاریں ھمسائگ مدام چمدار ءُ دلمانگ بیت۔ آ زُرت کنت، بلئے دات کت نہ کنت، پرچا کہ آئیءَ دئیگءِ گُشاد ءُ توان نیست۔پمیشا واریں ھمسائگءِ زندمان ، مُدام وتی سیر ءُ آبدانیں ھمسائگءِ وازمند گءُ وامدار بیت۔
ھمے جاور زبانانیگ اِنت۔ دو زبانی جاورءِ آسرال ھم مُدام وام ءُ بدل ءَ کئیت ءُ سر بیت، چرے وام زوریءَ گیشتر نیزگار ءُ نزوریں زبان چیر تّر انت ءُ ھوار ءُ ھواردگ بنت۔ آ مدان مدان ءَ وتی زبان زانتی ءُ زبان کارمرزی ءِ تک ءُ پڑاں یلہ دیان بنت ءُ ھما زوراکیں زبان ءَ ماں ھمے پڑاں کارمرزان بنت۔
اے ہم الّم نہ اِنت ، کہ نزوریں زبانانی اے ھواری ، ہر وھدا آئیءِ مرگ ءُ بیگوائیءِ سبب بہ بیت۔ اے نوں ھما کساس ءَ کار داریت، کہ یک زبانے چہ دومیءَ چینچو سان ءُ اثر زورگءَ اِنت۔ اگن وام ءُ سان زورگ چہ کساس ءَ در اِنت ءُ آئیءِ ھمک زبان زانتی تک ،چوشکہ توارزانتی،دروشم زانتی، گال امبار ءُ بُنرھبند سک باز سان ءُ اثرمند بہ بنت، گڑا نزوریں زبان ءِ چیر تّرگ ءُ گار ءُ بیگواہی سک باز دیر نہ جنت ۔ بلئے زبان ھما وھدا گیشتر بیگواہ بیت، وھدے آ چہ وتی دروشم زانتی ءُ بنرھبند ءَ چہ ددستکش ءُ دزبردار بہ بیت۔ چوناہ یک مناسبیں کساس ءُ ابرمی رنگا وام ءُ بدل ہر زوراک ءُ نزوریں زبان ءِ تہا است اِنت، بلئے وھدے زبانےءِ دروشم زانتی ءُ بُنرھبندی کِرد چہ دست ءَبہ لگُش انت، گڑا آ زبان وتی ھستی ءِ توامیں رنگ ءُ دروشماں چہ زبہر بیت ءُ دگہ یک زبانے ءِ شکل ءُ دروشم ءَ زُوران بیت ءُ گُڈی ءَ دگہ یک جتائیں زبانے جوڑ بیت۔