یونانیانی رِد ءَ مکران ءِ دمگانی نام ءُ اسل جاہ (اولی بھر)۔رجانک: معراج مھرؔ
یونانیانی رِد ءَ مکران ءِ دمگانی نام ءُ اسل جاہ (اولی بھر)
رجانک: معراج مھرؔ
مکران ءِ تیاب دپی دمگانی بارو ءَ چہ درستاں کوھن تریں کتاب اراین ءِ انڈیکا اِنت کہ آئی ءِ تہ ءَ تیاب لمب ءِ دمگانی ءُ اود ءِ جھمنندیں مردمانی بود ءُ باش ءِ بارو ءَ باز نبشتہ انت۔ انڈیکا ءِ گیشتری بھر سکندر مکدونی ءِ کماندار نیرکس ءِ دریائی سپر ءِ درگت ءَ انت۔ مَکُّران ءِ تیاب دپی شھر ءُ دریاھاں یونانی دپتر نبیساں جتائیں ناماں نبشتہ کتگ۔ پمیشکا اے الّمی انت کہ آ دمگ نشان دیگی انت دانکہ آ سپر ءِ بارو ءَ سرپدی پہ شرّی تپّاسگ بہ بنت۔ اے درگت ءَ چہ درستاں پیسر گچینی دریا یا شھرانی نام کہ یونانی دپتر نویساں ماں وتی نبشتانکاں نبشتہ کرتگ انت، آیانی ھمراھی ءَ آیانی مروچیگیں نام ھم دیگ بیگ ءَ انت۔
1: ھبّ ءِ کَور = Abhiras, Arbitae, Arabis, Arabitea
چہ سندھ ءِ سیمسراں سپر ءَ پد وھدے نیرکس بلوچستان ءِ سرزمین ءَ سر بوت گڑا آئی ءَ “ارابس” ءِ دریا ءِ کرّ ءَ داشت۔ اے مرچیگیں دور ءِ ھب ءِ کور اِنت۔ ایشی ءِ گُڈسر ءَ یک ویرانیں زِروانے ھست ءُ ھمد ءَ یونانیاں ماھیگ ءُ کستورہ ماھیگ (Oysters) گپتگ۔ اِے زروان ءِ نام چرنا (Charna) اِنت۔ اے دریا ارابٹی Arabitai ءُ اورٹی Oreitai ٹکّ ءِ میان ءَ سیمسرے بوتگ۔ ایشی ءَ را یونانیاں سندھ ءِ دریا ءِ چارُمی گُڈسری سیمسر گوشتگ۔ ایشی ءَ را Ptolemy ءَ Charipus ءُ Pliny ءَ Cabirus ءُ Nabris ءِ نام داتگ۔ Ptolemy ءَ وتی جیوگراپیہ ءَ Arbita یا Arbitani ءِ کوھستگی دمگ ءِ بارو ءَ ھم گوشتگ ات۔ گوں Arabitai ٹک ءَ نیرکس ءِ جنگ ءُ جدل Krokala (مرچیگیں دور ءِ کراچی) ءَ بوتگ۔ اے ٹک ھب ءِ کور ءِ آسر ءَ بگر تاں سندھ ءِ دریا ءِ گُڈسر ءَ جھمنند بوتگ۔ چرے ھبراں اے پدر بیت کہ کوھنیں کروکالا (کراچی) ءَ آباتیں ٹک ءِ سیادی چہ بلوچستان ءَ بوتگ۔ چریشی ءَ بلوچانی کراچی ءِ لوٹ ءَ گیشتر پلّہ مرزی یے رسیت۔
پلنی pliny ءَ آ Arbae ءِ نام داتگ اَنت۔ کوھنیں ھندوستان ءِ پُرانھاں اے دمگ ءِ جھمنند Abhiras گوشگ بوتگ اَنت۔
2: ناکہ خیراری= Pagala
چہ ھب ءِ کور ءَ گوازینگ ءَ پد نیرکس رودراتکی – روبرکتی تیاب ءِ کرّ ءَ رس اِت۔ آئی ایشی ءِ نام Pagala (پگالا) ایر کتگ۔ ایشی ءِ چہ ھب ءِ کور ءَ دوری 37 کلومیٹر اِنت۔ اے دمگ پیتل ءِ کار ءِ بارو ءَ سک نامدار بوتگ ءُ Ptolmy ءَ ایشی ءَ را پیتل ءِ زمین ءِ نام داتگ۔ Pliny ءَ ایشی ءَ را Pandae ملک ءِ نام داتگ کہ آئی ھیال ءِ رِد ءَ اد ءَ جنینے بادشاھی کنگ ءَ بوتگ۔
3: سونمیانی = Kabana
سونیمانی ءِ بندر میانی ھور ءِ تھی بھر اِنت۔ اِے دمگ ءَ را یونانیاں چہ کبانہ ءِ نام ءَ ماں وتی جیوگراپیائی کتاباں نویستگ۔ ادا نیرکس ءِ زری گراب ننگر بوتگ۔
4: کنڑاوری = Alexandreia Apud origala, Alexandereia en Makarene, Ora, Alexandreia, Rhambakia, Harmatelia, Ratira, Kokala, Argenus, Oratia Emporium, Rhamnai, Vitabhaya, Roruka
انچوش کہ چہ اے نامانی دراج کشّیں لڑ ءَ زانگ بیت کہ جتائیں جاھاں ایشی ءَ را گوں جتائیں ناماں نویسگ بوتگ۔ سکندر ءِ کاردارانی ھمے جھد بوتگ کہ آیاں وھدے نوکیں سرزمینے در گپتگ ات گڑا آئی ءَ را گوں سکندر ءِ ناماں ھمگرنچ اش کرتگ۔
اے شھر اورٹی ٹکّ ءِ دارلھلاپہ بوتگ کہ اد ءَ نیرکس ءِ زری گراب ننگر بوتگ انت۔ سکندر ءِ زمینی سپر کنگ ءِ سبب ھمے شھر اوں بوتگ۔ یات بدار اِت کہ اورٹی ٹکّ ءِ مردم ھخامنشی بادشاھانی لشکراں گوں ھوار بوتگ اَنت ءُ جتائیں جاھاں وھدئے ایرانیاں یونانی جتگ ءُ کشتگ ات انت گڑا اورٹی ٹکّ اوں ھمے ایران ءِ لشکر ءِ ھمراہ بوتگ اَنت۔ سکندر ءَ ایشانی اِے کار سک نادوست بوت ءُ آئی ءَ ایشاناں ھرچ رنگ ءَ سزا دیگ لوٹ اِتگ اَت۔ اِے دمگ ءِ اسل جاہ ءِ پٹّگ سک گران اِنت۔ بلے گمان کنگ بیت کہ اِے دمگ میانی ھور ءُ پور (Phor) کور ءِ نیام ءَ اِنت کہ مروچیگیں دور ءِ کنڑواری ءِ دمگ بوت کنت۔
اِے دمگ ءِ مردماناں دپتر ءَ گوں جتائیں ناماں توار کنگ بوتگ چوشکہ Dari, Neoritai, Horitae, Agoritae, Abortae, ءُ Organagae ءِ پیمیں نام۔ جسٹین (Justin) ءَ آیاناں Ambus (امبس) یا امبیس نویستگ۔ پانینی ءَ اھد ءَ کوھنیں ھندوستان ءِ دپتر ءَ ایشی ءَ را ورتھیاس (Varteyas) ءِ نام داتگ ءُ مھا بھارت ءَ آئی ءَ را ویراماس (Vairamas) نویستگ۔ ھمے پیم ءَ دگہ جاھاں آئی ءَ را سویرا (Sauvira) گوشگ بوتگ ءُ آیانی شھر Roruka ءَ را اوریٹی (Oreitai) ءَ گوں ھوار کنگ بوتگ۔
بازیں مردمے اوریٹیانہ ءَ “کوکالا” ءُ “اوریگالا” ءَ گوں ھور کنت۔ ابید ڈیوڈورس(Diodoros) ئیگ کہ آ سکندری دور (20 تا 36 پیش مسیح) ءِ دپتر نویس بوتگ۔ اِے دور ءِ ھچ جیوگراپیہ زانتکار ءَ اِے دمگ سکندری نامیں شھرانی آبات کنگ نام نہ گپتگ۔ البت چہ ڈیوڈورس ءَ رندی جیوگراپیہ زانتاں ایشی ءِ بابت ءَ وتی کتابانی تہ ءَ نبشتہ کرتگ۔ اراین ءَ اوں اِے بابت ءَ اِے دمگ ءَ سکندری نامیں شھرے آباد کنگ ءِ بارو ءَ نبشتہ کرتگ۔ Pliny ءَ ارجینس (Argenuus) ءِ نام ءَ گوں توار کرتگ۔ سکندری لشکر ءِ جنرل لیوناٹس ءَ ( اورا Ora) ءِ دمگ ءَ سکندر ءَ یل دات ءُ چہ دومی راہ گوں وتی لشکر ءَ شُت۔ چہ ایشی ءَ اے پدّر بیت کہ اِے ھما جاہ اِنت کہ ایشی ءَ را رمباکیہ (Rhambakia) گوشگ بوتگ۔
5-ھنگلاج= Asthagoura, Tomeros, Sigerus, Stobera, Alexandreia of the sorianoi
ھنگول ءِ کور، گدروشیا ءُ سکندر ءِ گپتگیں ھندوستان میان ءَ سیمسرے بوتگ۔ Ptolemy ءَ ایشی ءَ را سندھ ءِ کور ءِ ھپتمی بھر گوشتگ۔ دگہ دپتر نویساں ءَ ایشی ءَ را ٹوبیرس (Touberus) یا ٹومیرس (Tomeros) ءِ نام داتگ۔ روبرکتی دریا ءِ لمب ءِ مردماناں پریری (Parirae) یا پسیری (Pasirae) گوشگ بوتگ ءُ Pliny ءَ آیاناں چہ بسیورٹی (Bassuertae) ءُ سوری (Sauri) ءِ نام ءَ گوں توار کرتگ کہ آ میلاس ءِ کوہ (Mt. Maleus) ءَ آباد بوتگ اَنت۔
چہ ایشی ءَ اے زانگ بیت کہ سویراز (Sauviras) ءِ سیادی ماں ایبراس (Abhiras) ءَ بوتگ ءُ پانینی ءَ آیاناں اولی کرن AD ءَ ورٹیاس (Vertetas) یا اورٹی ٹکّ ءِ شاھے گوشتگ ءُ پریپلس (Periplus) ءَ آیاناں گوں گدروشیا ءِ پارسیڈی (Parsidae) ءِ نام ءَ توار کرتگ انت۔
اگاں اراین ءَ اِے پیمیں ھچ ٹکّے نام نہ گپتگ بلے البت آ نیرکس ءِ گوں اود ءِ جھمنندیں مردمانی میان ءَ جنگ ءِ کسّھاں الّم کاریت، وھدے آ وتی بوجیگاں تیاب ءَ کاریت ءُ ننگر کنت۔
کوھنیں ھندوستانی پُرانھانی تہ ءَ اے دمگ ءِ مردماں پٹانجلی Patanjali گوشگ بوتگ ءُ پٹولیمے ءَ سندھ ءِ دریا ءِ جھلی بھر پرداباترا pardabathara ءِ نام داتگ۔ کوھنیں پرانھانی لبز پرداس Paradas ءِ مانا ھنگول ءِ دریا ءِ کرّ ءُ کش ءِ جھمنندیں مردم اَنت۔ ھمے پیم سندھ ءِ دریا ءِ ھپتمی بھر یا ھپتمی سیمسر کہ آئی ءَ را پٹولیمے ءَ پرداباترا ءِ نام داتگ، چوناھا ھنگلاج ءِ دومی نام انت۔
(روان انت)