میڈیکل چکاس ءِ بے سوبی ءُ نودربر انی دلپروشی
میڈیکل چکاس ءِ بے سوبی ءُ نودربر انی دلپروشی
زاھدہ رئیس راجی
ھرھما چاگرد ءَ کہ زندءِ دگہ آسراتیانی رنگءَ وانگ ءُ زانگ ءِ آسراتی ھم کم انت اودءَ مردم بس ھما پڑاں کمار کن انت کہ آھانی چم گندانت ، پھم انت ءُ سرپد بنت۔ میڈیکل ءِ پڑ یک انچیں پڑ انت کہ ھمک انسان پہ جانسلامتی ءَ اے پڑءِ مردماں گوں ڈک وراَنت۔ پمشکا میڈیکل ڈاکٹر ءِ شرپ ءُ ازت ءَ وانندگ ءُ بے وانندگ درست کن انت ۔
بے وانندئیں لوگانی چُک وتی سنگت ءُ دزگھارانی ھساب ءَ دیمتر ءِ وانگ ءِ پڑ اں گچین کن انت ءُ وانندگیں لوگانی چُک وتی لوگ ءِ مردمانی تب ءُ مئیل یا لوٹ ءُ گزر ءِ ھساب ءَ روان کن انت۔
پمشکا ما ادءَ اے چیز ءَ مُدام گندایں کہ ھمایاں کہ وتی سنگت ءُ دزگھارانی سوب ءَ وتی پڑ گچین کُتگ، آ ھم چہ وانگ ءَ دلپروش انت ءُ ھمایاں کہ لوگ ءِ پریشر ءِ سوب ءَ نادوستیں پڑ زُرتگ، آ ھم پریشان انت۔
لھتے سال پیسر منی یک دیرسیادے ءِ جنک ءِ ھال گوشاں کپت کہ آئی ءَ وتی کماش ءِ لوٹ ءِ سَوَب ءَ میڈیکل ءَ داخلہ وَ زُرتگ ات ءُ پہ نادلکشی سے سال وانگ ءَ رند جنک ءَ سیر ءِ نیمون ءَ وانگ یلہ دات۔
ھمے پیم ءَ 2019 ءَ منی یک دزگھارے ءِ نزیکیں سیادیں جنکے کہ مُدام یونیورسٹی بس ءَ مئے ھمراہ ات ءُ گیشتر گوں مجتہ دیمی ءَ گندگ بیت ۔ یک روچے من چہ وتی دزگھار ءَ پُرس اِت، آئی ءَ پسہ دات کہ اے جنک ءِ پت ءُ مات دوئیں دل ءِ داکتر انت ءُ اے آھانی یکیں جنکے پمشکا آھاں پہ زور اے جنک میڈیکل ءَ داخل کنائینتگ کہ جنک ءَ گوں میڈیکل ءَ ھچ تب نیست، جنک ءَ پہ وت ءَ رنگکاری (پینٹنگ ) ءِ پڑ گچین کُتگ ات بلے پت مات جبر انت ءُ جنک چہ وت ءَ وت بیزار۔
اے دوئیں درورانی تہ ءَ اے گپ پدر بوت کہ چُکانی سرءَ وانگ ءُ زانگ ءِ پڑءِ گچین کنگ ءِ پریشر دیوک گیشتریں وھد ءَ وانندگیں لوگ ءِ مردم انت۔
اگاں لس مھلوک ءِ تب ءِ ھساب ءَ چارگ بہ بیت، سما کپ ایت کہ ، ھما لوگاں کہ چَہ کسانی ءَ چُکانی زھن ءَ اے گپّ نادینگ بیت کہ آھانی باندات ءِ شری تھنا گوں میڈیکل ءَ ھمگرنچ انت ءُ اگاں آ ڈاکٹرے نہ بوت ، بزاں ھچ نہ بوت؟ یا ھما چاگرد اں کہ اودءَ تھنا داکتری (فزشکی ) ءِ ایم بی بی ایس ءِ پڑ ءِ شرپ ءُ ازت ءُ نامداری ءَ من اَنت ءُ دگراں مان نیار انت، چُکانی دل ءِ تہ ءَ بیم ءُ تُرسے ودی کن انت۔
چُکانی اے تُرس کہ مارا شگان جنگ بیت، مارا بد سد کنگ بیت، ما کسی دیم ءَ سرءَ چست کُت نہ کن ایں، پمّا دگہ راھے پشت نہ کپتگ ، آھانی کسانیں زھن اے گرانیں بارءَ سگ ات نہ کن انت ۔ بائد چُک تسلی دیگ بہ بنت ، دلبڈی دیگ بہ بنت ، رھشونی دیگ بہ بنت۔
چونائی ءَ مئے کسانی ءَ ھم مارا تُرسینگ بیتگ اَت کہ اگاں رزلٹ شر نہ بوت دیمترءِ وانگ بند کنگ بیت اِنت ، بلے چوش ھم نہ بیتگ کہ شپ روچ ترسینگ بہ بیت کہ چُک دلترک بہ بیت۔ مارا ھم گوشگ بیتگ ات کہ بیدے میڈیکل دگہ پڑءَ ترا کار کنگ ءِ رزا نہ رس ایت، بلے مروچی منی پڑ میڈیکل سائنس نہ انت بلکیں کمپیوٹر سائنس اِنت ءُ ھمایاں کہ جنکانی بیدے میڈیکل سائنس دگہ پڑاں روگ بد گوشتگ ، آھاں ھم من ءَ کمپیوٹر سائنس ءِ پڑءَ شرپ ءُ ازت داتگ۔
بازینے گوش ایت کہ میڈیکل ءِ پڑ مردم ءَ نامداری دَنت پمشکا ھرکس تچ ایت پہ میڈیکل ءِ پڑءَ ۔بلے من ھیران آں کہ بازیں داکتر اَنت کہ آھاں بیدءِ آھانی سیاد ءُ نادراھاں دگہ کسے پجا نیارایت۔ چوشکہ بی ایس سی میڈیکل سائنس ءِ پڑ ءَ وانگ ءَ من ءَ ھچ نامداری نہ دات۔ بلے ھو کمپیوٹر ءِ پڑءَ من ءَ باسک جوڑ کنگ ءِ سکین دات ءُ باسک ءَ من ءَ کمے وژنامی دات، لبزانک ءِ پڑءَ من ءَ کسانیں لبزانکی پجارے اوں دات بلے اے دوئیں چیز من ءَ میڈیکل سائنس ءَ نہ دات انت کہ چَہ اردی ءَ من ءَ سکین دیگ بیتگ اَت ۔
ڈاکٹر ناگمان بہ بیت، ڈاکٹر حنیف شریف بہ بیت، ڈاکٹر بزن سبا بہ بیت، ڈاکٹر نعمت اللہ گچکی بہ بیت ،ڈاکٹر شاہ مھمد مری بہ بیت یا دگہ داکترے بہ بیت درستانی نام لبزانکی جُھدانی سوب ءَ بُرز انت، کس ءَ چَہ آئی ءِ میڈیکل ءَ نامداری نہ رس اِتگ۔
گوشگ ءِ مول ءُ مراد ایش انت کہ وھد ءِ لوٹ ءُ گزرانی ھساب ءَ ھمک انسان ءِ وانگ ءُ زانگ ءُ کار ءِ پڑ ءِ تہ ءَ مٹ ءُ بدلی ھم کئیت۔ المی نہ انت کہ یک پڑے ءَ داخلہ مہ رس ایت آ دلپروش کنگ بہ بیت کہ آئی ءِ کرئیر چَہ ھمدءَ ھلاس انت ءُ آ دیمترءَ ھچ کُت نہ کنت۔
انوگیں زمانگ ءَ وَ دنیا ءِ وانگ ءُ زانگ ءِ پڑ ھمنچو باز انت کہ پہ نودربراں جیڑہ ءِ جند نیست۔
پاکستان ءَ پری میڈیکل ءِ نودربر کلاس 12 ءَ رند ایم بی بی ایس ءَ ابید دگہ میڈیکل پڑاں ھم داخلہ زُرت کن انت ءُ شریں میڈیکل پروفیشنل جوڑ بوت کن انت۔ چوشکہ
- Bachelors of Medicine and Bachelors of Surgery (MBBS)
- Bachelors of Dental Surgery (BDS)
- Doctor in Pharmacy (Pharma. D)
- BS Psychology
- BS Microbiology
- BS Biotechnology
- BS Biochemistry
- BS Medical Lab Technology (MLT)
نوں یکیں کالج یا یونیورسٹی بولان میڈیکل وَنہ انت کہ نودربر ءَ اگاں داخلہ مہ رس ایت آ دلپروش بہ بنت۔
بائد زانگ بہ بیت کہ بلوچستان ءِ ”کوٹہ “ءِ سرءَ سرجمیں پاکستان ءِ میڈیکل کالج و یونیورسٹیاں سیٹ اَست انت، اودءَ ھم چکاس دیگ بیت۔
اگاں یک پڑے ءَ داخلہ نہ بوت، دومی ءَ بہ چارایت ، دومی ءَ نہ بوت، سیمی ءَ ، سیمی ءَ نہ بوت چارمی ءَ، چارمی ءَ نہ بوت پنچمی ءَ یا دگرے ءَ۔
ءُ اگاں میڈیکل ءِ ھچ پڑءَ نہ داخلہ بوت، سائنس ءِ دگہ تک ءُ پھنات ھم است انت چوشکہ کمپیوٹر سائنس، میرین سائنس، ایگریکلچرل اینڈ اینوائرمینٹل سائنس، فزیوتھراپی ، ورٹینیٹی سائنس، ایروناٹیکل سائنس ، فوڈ سائنس یا دگہ بازیں پڑے است کہ ایشانی نودربر شریں پروفیشنلزجوڑ بوت کن انت ءُ زر ھم کٹ ات کن انت۔بلے اے باروءَ سرپدی کے دنت؟
وانگجاھانی استاداں ھم من میاربار کن آں کہ آ چُکانی کرئیرکونسلنگءِ نیمگءَ ھچ دلگوش نہ دینت۔
اے زمہ واری چَہ کلاس ھشت ءَ استادانی سرءَ اِنت کہ نودربرانی رھشونی ءَ بہ کن انت کہ دیمترءَ سائنس ءُ آرٹس ءِ میان ءِ دگری چی اِنت۔
کجام مضمونانی شریں نمبر آئی ءَ کجام پِڑءَ بُرت کن اَنت ءُ آ چون وتی تب ءُ مئیل ءِ ھساب ءَ اگاں نَہ وھد ءِ لوٹ ءِ ھساب ءَ وتی دیمترءِ پڑءَ گچین کُت کن انت۔ پرچا کہ بلوچستان ءِ بازیں نودربرانی پت ءُ مات یا لوگ ءِ مردم وانندگ ءُ زانتکار نہ انت، آھانی است نیست وانگجاھانی استاد انت کہ آھانی رھشونی ءَ بہ کن انت۔
ھمے داب ءَ کلاس دَہ ءِ استادانی ھم زمہ واری انت کہ چُکاں دیمترءِ کلاسانی ھمک پڑءِ سرپدی ءَ بہ دینت، آھانی تب ءُ مئیل ءِ ھساب ءَ آھانی رھشونی ءَ بہ کن انت کہ پری میڈیکل ، پری انجنئیرنگ ، آئی کوم ءُ ایف ءِ میان ءَ دگری چی انت ۔ کجام مضمون آئی ءَ دیمترءِ کجام پڑءَ کار دنت۔ اے رھشونی چُکانی زھن ءَ پچ کنت کہ اگاں من اے جاہ ءَ پشت کپت آں ، دیمترءَ چون اے کشک ءَ دوبر گپت کن آں۔ اگاں اے پڑ ءَ داخلہ نہ رس ات دگہ کجام کجام پڑ است انت کہ آھانی وانگ منی دیمترءَ کار دنت۔ من وتی اے نبشتانک ءَ گوں یک راستیں کسہ یے ءَ کُٹین آں بلکیں کسی کارءَ بئیت۔
دو سال پیسر یک پجایاروکیں جنینے ءَ وتی بچلوکے منی گورءَ آرت کہ ایشی ءِ وانگ ءِ جُست پُرس ءَ بہ کن کہ باریں چون انت ءُ ایشی ءَ دیم ءَ چے کنگ لوٹ ایت۔ اے اسکول ءَ سک شر بیتگ بلے کالج ءَ شُتگ پِٹ اتگ کہ کالج ءَ نہ روت ۔ رُلگ ءَ بیتگ پمشکا ناکو ءَ وتی اسٹیٹ ایجنسی ءَ بُرتگ نادینتگ۔نوں برے گوش ایت بزنس کن آں ، برے گوش ایت کمپیوٹر واناں۔ کمپیوٹر تئی پڑ انت تو ایشی ءِ رھشونی ءَ بہ کن۔ من گونڈوءَ جُست کُت کہ انوںکجام کلاس ءَ وانگ ءَ ئے۔ آئی ءَ پسہ دات کہ کلاس دوازدہ ءِ چکاس ءَ سوبین بیتگ آں نوں ھیران آں کہ کجام پڑءَ داخلہ بہ زورآں۔ من ءَ کمپیوٹر سائنس دوست بیت ءُ کار من اسٹیٹ ایجنسی ءِ کنگ لوٹ آں بزاں بزنس ءِ۔
من گوشت کہ کمپیوٹر سائنس ءِ یونیورسٹی لیول وانگ چَہ ترا انٹر سائنس لوٹ ایت ءُ بزنس چَہ تو کامرس یا اکنامکس ءِ مضمون لوٹ ایت۔آئی ءَ پسہ دات کہ من میٹرک سائنس ءَ کُتگ، اے ون گریڈءَ ، بلے منی انٹر ماں آرٹس ءِپِڑ ءَ اِنت۔ من گوں ھیرانی ءَ پُرس اِت کہ” اے ون گریڈ سائنس “ءَ پرچا انٹر آرٹس زُرتگ؟
آئی ءَ پسہ دات کہ پَہ منی رھشونی ءَ کسے نہ بوتگ۔ مات ءَ من ءَ منی اسکول ءِ استادے ءِ گورءَ دیم داتگ۔ موکل ءِ روچ بیتگ اَنت پمشکا دگہ استادے وَ نہ بیتگ بلے یک استادے اودءَنندوک بیتگ، آرٹس گروپ ءِ، آئی ءَ من ءَ ایف اے کنگ ءِ شور داتگ ءُ فارم ھم منی ھمائی ءَ پُر کُتگ داتگ ۔ رندءَ من ءَ مالوم بیتگ کہ من نہ انجنئیرے جوڑ بوت کن آں نے کہ داکترے۔ پدءَ آرٹس منی تب ءِ نہ بوتگ پمشکا من برے کالج ءَ شُتگ آں برے نہ شُتگ آں۔ بس چکاس داتگ بلے نوں گوں ناکو ءَ اسٹیٹ ایجنسی ءَ کارءَ یاں۔ پیسرءَ منی دل ءَ گوشتگ وانگ ءَ پھک ءَ یلہ بہ دئے کار بہ کن بلے ھماانت گوں ناکو ءِ ایجنسی ءَ نشتگ آں مردماں گنداں سرپد باں کہ وانگ شر انت۔ برے دل گوش ایت بزنس بہ وان، برے دل گوش ایت کمپیوٹر سائنس بہ وان۔
من گوشت کہ چونائی ءَ وَ تو وتی شریں میٹرک ءِ رزلٹ انٹرءَ ھراب کنائینتگ ءُ سالے ھم گیشیں گوازینتگ بلے ادءَ لھتے یونیورسٹیز انچیں ھم است انت کہ آ انٹر آرٹس ءِ نودربراں ھم پروفیشنل پڑاں چانس دینت۔ نوں تو کارے بہ کن، انچوش یونیورسٹیانی داخلہ بندات بنت، ایشانی ویب سائیٹاں شوھاز ءُ بہ رو بہ چار بی ایس کمپیوٹر سائنس یا بی بی اے (بیچلرز ان بزنس ایڈمنسٹریشن ) ءِ تہ ءَ داخلہ ءِ رَھبند چی اَنت ءُ پہ اے پڑاں اے کے کے ءَ زور اَنت ۔
مزنیں شھرانی مزنیں یونیورسٹیز آرٹس ءِ نودربراں پہ کمپیوٹرسائنس ءَ نہ زور انت بلے کسانیں بلکیں بہ زور انت پمشکا تو تھنا یک یونیورسٹی ءِ سرءَ مہ دار۔ سندھ ءِ تہ ءَ ھم یونیورسٹی است انت، پاکستان ءِ دگہ کسان ءُ مزنیں شھراں ھم کہ ھمک صوبہ ءِ نودربراں داخلہ زورگ ءِ آسراتی دینت ۔ تو آھانی لوٹ ءِ ھساب ءَ وتی انٹر ءِ مارک شیٹ ءَ دیم پہ دیم بہ کن بہ چار۔ فارم پُرکنگ ءَ پیش چَہ دوسے مردماں کہ ھمے پڑاں کارءَ اَنت یا وانینگ ءَ اَنت یا وانگ ءَ اَنت ، جُست پُرس بہ کن ، ترا الم ءَ جاھے نہ جاھے کمکے رس ایت ۔ مروچی آ گونڈو گریجویشن کنگ ءَ اِنت، ماں کمپیوٹر سائنس ءِ پڑءَ چَہ پرائیوٹ یونیورسٹی ءَ۔