اگاں مبارک ءَ کمیں چو بچاریں۔ اے آر داد
اگاں مبارک ءَ کمیں چو بچاریں
نبشتہ کار: اے آر داد
نبشتہ کار: اے آر داد
۔۔۔
ایکو شرگداری ءَ اردو ءَ ماحولیاتی نگد گوش انت۔ بلوچی ءَ چاگردی نگد بیت ۔ اے نگد چہ بن دپتری ءُ چاگردی نگد ءَ چہ گستائیں چیزے۔ پرچا کہ بن دپتری نگد شاعرے ءِ چاگردی زند ءُ جاورال ءَ دیم کنت ءُ شَیر ءَ مانا کنت۔ گم ،گژنگی ،بزگی ،سیاسی ءُ اے دگہ چست ءُ ایر چارگ بنت۔ اشی ءَ کہ ایکو شرگداری گوش انت اے دگہ چیزے۔
اگاں اے دنیا ءَ ھمنچو ھّک ءُ آزاتی انسان ءَ ھست اے دگہ ساھداراں ھم ھست۔ انساں ایوک اے دنیا ءِ یک ءُ تھنائیں بھرے نہ انت۔درچک ءُ مُرگ، کوہ ءُ زِر ھم ھمنچو کرزنت۔
“ایکالوجی ءِ گالبند نوزدمی کرن ءَ دیم ءَ اتکگ۔ اے گالبند اولسر ءَ ارنسٹ ہیکل ءَ کارمرد ( 1869) کرتگ بلے لبزانکی نگد (Ecocriticism) ءِ رِد ءَ ولیم رکریٹ (William rueckert) اولی مردم انت لبزانک ءُ نگد ءِ رِد ءَ اشی ءَ 1978 ءَ دیم ءَ کار ایت۔” (بنیاد، تاک13، نوشین قمر)
ھیر اے بنگپ ءُ اے نگد ءِ بن رھبند ءِ سر ءَ سرجم ءَ دگہ روچے ھم تران بیت۔ من ءَ کمیں ھمے گوشگی انت کہ اے نگد ءِ رِد ءَ کہ من یک ءُ دو روچ بیت وانگ ءَ یاں من ءَ ھر گام ءَ سما بیت کہ مبارک ءِ گور ءَ ابرم ،درچک ءُ ساھدار ، نہ ایوک اشانی درشانی دیم ءَ کیت بلکیں گوں اشاں انسان ءِ زوراکی ءِ ھم داستانے بیان بیتگ۔
ایکو نگد ءِ جُوانتریں درور “اُشترے ءِ پریات انت”
ھچ نہ گنداں مہروانیں مردمے
جنزاتگ بازار کُل
اے خدا !
اے منصفیں پروردگار
اے مھربان
اے خدا
من ھشک ءُ ھیراناں کہ باریں چے بکناں
“اے چاگردی نگد ءَ رواج 1990 ءَ چہ امریکا ءَ گپتگ ءُ 1992 ءَ لبزانک ءُ چاگرد ءِ زانگ ءُ چکاسگ ءِ رِد ءَ ASLE ءِ نام ءَ گلّے ھم جوڈ کنگ بوتگ۔” (بنیاد، تاک 10۔ اورنگ زیب نیازی، تاکدیم 19)
اے خدا !
یکیں جست ءِ من ءَ موکل بدئے
من کجام کیمپ ءَ سلاہ بندیں سپاھیگ ھیل داتگ انت
من کجا بازار ءُ بس بُن داتگ انت
چاگردی یا ایکو شرگداری ءِ رِد ءَ بازیں شاعر ءُ آزمانک نویسانی درور دیگ بیت بلے مبارک ءِ گور اشی ءِ رنگ ءُ دروشم اے ھاترا زِرنگ ءُ توانا انت کہ آئی ءِ جند ءَ ابرم سک دوست بیتگ۔
لگتمال انت بے گناھیں داز ءُ کونر
لگوریں دژمن ءِ بُوٹانی چیر ءَ
۔
بُن انت ھلک ءُ ڈگار چو تہترین ءَ
چہ ترس ءَ مَرگی انت میش ءُ پس ءُ گوک