کسانکیں پجارے۔ سیروس شمیسا کَئےاِنت؟
کسانکیں پجارے۔ سیروس شمیسا کَئےاِنت؟
نبشتہ کار: شکور شوھاز
نبشتہ کار: شکور شوھاز
فارسی لبزانک ءِ ھستیں دور ءِ جھانی لبزانکزانتیں سیروس شمیسا ءَ ایران ءِ لبزانکی مردم ءُ وانوک چشیں مردمے نیست کہ مہزانت.
دکتر حمیدرضا شایگانفر گشایت؛ اگاں ما بہگشیں ھستیں دور ءِ شمیسا؛ بہزاں ایران ءِ ھستیں دور ءِ لبزانک؛ گڑا ما ھچ رد بوت نہکنیں، پرچا کہ شمیسا ءَ پہ فارسی لبزانک ءَ سک باز داتگ ءُ فارسی لبزانک شمیسا ءِ وامدار اِنت ءُ سی سال اِنت دراھیں ایران ءِ شھدربرجاں ھمے بامرد ءِ کتاباَنت کہ وانینگ بیگ ءَ انت، چہ علوم فنون ءَ بگر داں سبکشناسی شعر ءُ نثر، معانی و بیان، آموش علم عروض و قافیه، نقد ادبی ءُ مکتبھای ادبی.
دکتر حمیدرضا شایگانفر ھم ھستیں دور ءِ شرتریں نبشتہکاراں یکّے ءُ دکتر شمیسا ءِ شاگرد اِنت.
دکتر شمیسا داں اے وھد ءَ فارسی لبزانک ءِ مسترین ءُ تیزتریں نبشتہکار اِنت کہ داں انیگ ءَ کساس چهل کتاب نبشتگ ءُ آئی ءِ گیشتریں کتاب درسی اَنت ءُ پہ دانشگاھاں وانینگ ءَ گچین کنگ بیتگاَنت. البت اے گپ ھم زانگ بہبیت کہ فارسی لبزانک ءَ دگہ دگہ مزنیں باتجربہئیں استاد ءُ نبشتہکار ھم کپتگ کہ لبزانک ءِ تہ ءَ ھر پڑ ءَ مزنیں دانشمند ھستاِنت. لھتے انچیں استاد اَنت کہ نبشتہکار نہاَنت، بس درس دیگ ءَ سکّیں تیزدماگ ءُ ماھریں دانشور اَنت. چشیں استاد چہ دوسد ءَ برز اَنت ءُ آیانی نام اداں گرگ نہبنت.
فارسی لبزانک ءَ چہ گؤست ءَ ھم مزنیں دانشمند ءُ نبشتہکار ءُ ماھریں استاد بیتگ ءُ انی ھم ھماھانی جھدانی برورد اِنت کہ فارسی لبزانک ھر پڑ ءَ درپشاناِنت ءُ چشیں کارے نیست کہ نبیتگ، بس ھمے ملائی نظام ءِ مشکل ھست کہ ھرکجا وتی دستاں مان دینت ءُ ھمک چیز ءَ وتی وڑ ءَ ویران کناَنت؛ پمشکا سک باز نوکیں لبزانکی استاد ءُ فلاسفر تتکگ ءُ درملک ءَ شتگاَنت.
دکتر شمیسا (29 فروردین، 1327) برابر گوں میلادی ءِ 1948ء اپریل ءِ ھیجدھمی روچ ءَ ماں ایران ءِ شمال ءَ «رَشت» نامیں ملکے ءَ ودی بوتگ.
شمیسا وتی شھدربرجاھی وانگ ءَ شیراز ءِ شھدربرجاہ ءَ شُت ءُ اوداں چیزے مُدّت ءَ پزشکی وانایت ءُ پدا وتی تھر ءَ بدلینایت ءُ داں کارشناسی ءَ فارسی ادبیات ءَ وانایت ءُ شرّیں لمبراں گوں پاس بیت. اے وھد ءُ دوران ءَ شیراز فارسی لبزانک ءِ مرکز ءُ بنجاہ زانگ بیتگ ءُ مزنیں استادانی گؤر ءَ وتی لیسانس ءِ مدرک ءَ گپت ءُ پدا دیمتری وانگ ءَ ایران ءِ مستریں دانشگاہ ءَ زیرگ بیت؛ بہزاں تھران ءِ شھدربرجاہ ءَ روت کہ اوداں مزنیں دانشمندانی شاگردی آئی ءِ نسیب ءَ بیت. ھمے داب ءَ داں سالء 1357 ءَ وتی پی اچ ڈی ءِ رسالہ ءَ گوں فارسی ادب ءِ مستریں نام ءُ بے دروریں استاد دکتر پرویز ناتل خانلری ءِ کمک ءَ دفاع کنت ءُ وتی دُکتری مدرک ءَ گپت ءُ چہ شرتریں شاگرداں شمار بیت. دکتر پرویز خانلری ءَ پہ چشیں شاگرداں پہ وت پھر بستگ ءُ وتی دست شمیسا ءِ بڈّ ءَ جتگ ءُ گؤشتگئِے آیوکیں وھد ءِ مستریں دانشمنداں یکے ھمشاِنت.
ھمے داب ءَ چہ تھران ءِ مزنیں استادانی نیمگ ءَ سالء 1380 ءَ پہ آئی ءَ ایران ءِ لبزانک ءِ تہ ءَ «چهرہھای ماندگار» پنّام دیگ بیتگ.
دکتر شمیسا ءِ لھتے مشھوریں کتاب اِشاَنت:
نقد ادبی، سبکشناسی نثر، انواع ادبی، داستان یک روح(تحویل داستان بوف کور صادق ھدایت)، راهنمای ادبیات معاصر(شرح و تحلیل گزیدۂ شعر نو فارسی)، نگاھی به فروغ فرخزاد، کلیات سبکشناسی، سبکشناسی شعر، نگاھی به سپهری، طرح اصلی داستان رستم و اسفندیار، شاھد بازی در ادبیات فارسی، مکتبھای ادبی، بیان، آینه و سه داستان دیگر، نگاھی تازہ به بدیع، بیان و معانی، آشنایی با عروض و قافیه، جادوی زبان، سیر غزل در شعر فارسی، تاریخ تطوّر نثر فارسی ءُ … دگہ باز.
اشی ءِ دراھیں کتاب بازار ءَ جلدی دست پہ دست بھا بیتگاَنت ءُ ھمے داب ءَ سالء 1381 ءَ آئی ءَ یک کتابے نبشت «شاھدبازی در ادبیات فارسی» ءِ نام ءَ کہ اے کتاب چیزے روچ ءَ رَند ایران ءِ سرکار ءَ دراھیں کتابجاھاں چِست کتگ ءُ اشی ءِ بھا مکن کتگ، دکتر شمیسا گرگ ءُ زندان ءَ چگل دیگ بیتگ ءُ ھما کتاب چاپی ادارہ «انتشارات فردوس» ھم جنجال ءَ دَور دیگ ءُ ملام کنگ بوت.
چوش کہ اے کتاب اولی چاپ ءَ دوھزار دانگ چاپ بیتگاَت بازیں جاھاں چست کنگ بوت ءُ باز ءَ چیرُکائی بھا کُت ءُ رندا اے کتاب چاپ نہبوت.
اے کتاب انچیں کتابےاَت کہ چشیں بنگپانی سر ءَ چد ءُ پیسر کسّ ءَ تاریخی دروشم ءَ کار نہکت بیتگ. اے کتاب ءِ سر ءَ ھما کہ ادبیات عرفانی استاد ءُ دانشور اِتاں، اشاں درستاں زھرشانی ءُ شمیسا نگد ءُ ملامت کتگ. بازینے ءَ ھمے نبشتہ کُت کہ شمیسا ءَ مئے تاریخ ءُ دودمان بنّام ءُ رسوا کتگ. اے کتاب ھشت فصل (بھر) ءَ اَت ءُ چہ غزنویانی دور ءَ بگر داں پھلوی بادشاھانی دور ءَ بیا، دراھیں بادشاھانی ءُ ملا ءُ صوفیانی راز شمیسا ءَ چو آدینک ءَ پدّر کتگ ءُ نبشتگاَنت؛ بہزاں ھمجنسگرائی ءُ بچکبازی ءُ انچیں بنگپانی سر ءَ بیتگ. مزنیں عرفانی ءُ اے دگہ کلاسیک شائرانی معشوق بچک بیتگاَنت، نہ کہ جنک، اے دراھیں راز شمیسا ءَ پٹّ ءُ پولی ءُ تحلیل ءُ تفسیری دروشم ءَ دیم ءَ آورتگاَنت. شمیسا ءِ گؤشگ ھمشاَت گیشتر تُرکنژاد بیتگاَنت کہ انوں اروپا ءَ ھمجنسگرائی آزاتاِنت؛ بلے ایران ءَ ھم وتی گؤستانک ءِ تہ ءَ اے کار آزات بیتگ ءُ بادشاھانی کار ھم ھمے بیتگ. چوشکہ: محمود غزنوی ءُ ناصرالدین شاہ ءُ… دگہ باز. اے رمب ءَ حافظ ءُ سعدی ءِ وڑیں بزرگ ھم ھوار اَنت ءُ دراھیں شعر ءُ درور شمیسا ءَ داتگاَنت ءُ تحلیل کتگاَنت. اے بارو ءَ شمیسا ءَ یونانیاں بگر داں قوم لوط کہ پہ لواط ءَ مشھور اَنت اے درست بیان کتگ اَنت؛ بلے کتاب وتی ھشتیں بھرانی تہ ءَ بس ایران ءِ شاعر ءُ بادشاہ ءُ صوفیانی بچکپرستی ءُ ھمجنسگرائی راز ءِ سر ءَ اِنت. اے کتاب سر ءَ گیشاں گیش ایرانی چیزے عرب ءُ گیشتریں ترکاں زھرشانی کتگ؛ پرچا کہ ایرانی راجانی تہ ءَ گیشتر عرب ءُ ترکانی بادشاہ ءُ صوفیانی فرھنگ ءُ ھمجنسگرائی نام اتکگ ءُ ایران ءِ گؤستانک ءِ تہ ءَ گیشتریں بادشاہ ءُ صوفی ترکنژاد بیتگاَنت، چوشکہ ایران ءَ تُرکنژاد سک باز اِنت ءُ انگت ھم بازینی دل داگ اِنت. ھیر شمیسا ءَ دادگاہ ءَ وتی کیس کٹّاتگ ءُ پدا گوں شھدربرجاہ ءَ دسگٹ بوت ءُ انگت ھم استاد اِنت.
