سندھی آزمانکانی بلوچی رجانکار :: عزیز کلمتی ءِ کتاب ءِ سرءَ دیدانک
چمشانک::::جمیل مھراب
کتاب : سندھی آزمانک
رجانکار: عزیز کلمتی
ھمک زبان ءِ تہ ءَ رجانکاری ءِ یک مزنیں ارزشت ءُ بستارے ، پدا لبزانک ءِ ھما تھرانی تہ ءَ رجانک کنگ کہ ساچشتی تھر گشگ بنت سکیں مزن ءُ گرانیں کارے ، پرچا ساچشتی تھرانی رجانکار ءَ زبان ءِ ترینگ ءِ ھمراھی ءَ ساچشت ءِ نازرکی ءُ پر تاھیری ءِ اوں ھیال دارگی انت۔ اگاں شئیر ءِ رجانک چارگ بہ بنت گڑا چشیں کم رجانکار سوبین بیتگ کہ آئی ءَ جوانیں دابے ءَ شئیر دگہ زبانے ءَ ترین اتگ انت ھمے وڑ ءَ فکشن ءِ اوں یک وتی چاڑ ءُ اسرے بیت۔
عزیز کلمتی ءِ دگہ کتاب منی دیم ءَ نہ گوستگ انت بلے وھدے کہ ما امارات ءَ ساچ ءِ ماھنی دیوان یکجاگہ بیت ایں گڑا عزیز کلمتی وتی رجانکانی کتاب ساچ ءِ سنگتانی سر ءَ سوگات کت انت۔ چہ ھمے کتاب ءَ من اولی براں سندھی آزمانک ءَ دوچار کپتاں کتاب ءِ تہ ءَ آزمانک باز گچینی انت۔ عزیز کلمتی ءِ کتاب “بلوچی اکیڈمی” ءَ 2015 ءَ چاپ کتگ۔ 79 تاکدیم ءِ کتاب ءَ 9 آزمانک ھوار ءُ کتاب ءِ نھاد 150 انت۔ ھر رجانک ءِ وانگ ءَ وانوک دو چیزانی لوٹ کنت یکے رجانک کتگیں ساچشت جوان بہ بیت دومی رجانکار ءِ زبان جوان بہ بیت آ وتی زبان ءِ گالردسازی ءَ بلد بہ بیت گالریچاں سرپد بہ بیت ءُ آئی ءِ کر ءَ شریں گالگنجے بہ بیت۔ اگاں عزیز کلمتی ءِ زبان ءَ بچاریں داں آ ھدے ءَ سوبین بیتگ آئی ءَ نہ بس زبان ءِ روانی ءِ ھیال داشتگ بلکیں فکشن ءِ نازرکی ءُ پر چاڑی اوں برجم داشتگ۔ کتاب ءِ تہ ءِ نوھیں آزمانکانی تہ ءَ شش آزمانک کرنانی آشک، سفر، سارتیں لاش ءِ سفر، منی جست ءَ چہ آزمان ءَ کن، ریلیف کیمپ ءُ مرگ ءَ پیسر مرگ ءَ رند ،امر جلیل ئیگ انت کہ بازجوانیں آزمانک انت،”پونز” مھتاب محبوب ،”کافر” نسیم کرل ءُ “امانت”، کرشن کٹوانی ءِ آزمانک انت۔ سارتیں لاش ءِ سفر ءِ کسہ ءَ پیش آئی ءِ پیشگال اوں داتگ۔ “اے کسہ انسانی ھون ریزیانی تاریخ ءِ یک ندارگے لبزانک چوناھا وتی چاگرد (معاشرہ) ءِ ھواریں یا انفرادی رنگ ءَ انسانی زھنی و جسمانی عزاب ،امیت ءُ ترس گم و وشی بزاں زندمان ءِ درائیں تک ءُ پھناتانی شونداری ءَ کنت”
پدا پیشگال ءِ تہ ءَ دیمتر ءَ نبشتہ انت۔
“اے کسہ ءِ بابت ءَ من لوٹاں وانوکاں سرپد بکناں کہ اے کسہ ءِ تہا سندھ ءِ ھون ریزی ءِ یک دردناک و رستری واقعہے ءِ ذکر انت۔ پمیشا اے کسہ ناں تہنا فنی پابندیاں چے سستگ بلکیں لہتیں جاہاں باز تہل انت ہم ،اے کسہ ءِ سرا دو بہتام جنگ بیت۔ یکے ایش کہ اے فحش انت دومی ایشی ءِ تہا مہزبی عقیدیانی سرا مزاک کنگ بیتگ پمیشا من گوں مڑاداریں وانوکاں گوں دزبندی کناں کہ اے کسہ ءَ کندکوٹ ءِ دردناکیں واقعہ ءِ پژدر ءَ بوان انت ءُ گوپالی ءِ ذھنی گروگشّاں انسانی ہمدردی ءِ نظر ءَ بچار انت”
آزمانک ءِ تہ ءَ گوپال داس ھندوے قرآن ءِ سندھی رجانک ءَ وانگ ءَ انت۔ ءُ آئی ءِ گھار ءُ دشتار ءِ سر ءَ مزہب پسند مردم نیکراھی نعرہ جنگ ءُ کوکار ءَ انت ءُ ساوتری ءِ برھنگ ءِ کتگ ءُ یک یک ءَ آئی ءِ سر کپگ ءُ ایر کپگ ءَ انت، یکے آئی ءَ سر ءَ انت گڑا اے دگر وتارا مست کنگ ءُ وتی ودار ءَ اوشتاتگ انت ھپدہ سالی سواتری آیاں تھت ءِ سر ءَ کتگ ءُ چیھال ءُ اللہ اکبر ءُ پاکستان زندہ باد ءِ نعرہ جنگ ءِ انت۔
بلے گوپال انگت قرآن ءَ وانگ ءَ انت ءُ آ دہ سالی انت پرتیو ءِ پسو ءَ گشیت۔ “اے مسلمان ھدا ءِ فضل ءُ کرم ءَ مئے گھار ساوتری ءَ مسلمان کنگ ءَ انت”
دیمتر ءَ گوپال ءِ مات ءُ گھار ءُ دشتار ءَ درستاں برھنگ کن انت ءُ کُش انت ءُ دہ سالی انت پریتو ءِ شرم ءُ ننگانی تہ ءَ کارچے راہ دیاں انت آئی ءِ روت در کا انت۔ کسہ ءِ زبان فکشن ءِ رد ءَ مھکم نہ انت نیکہ کسہ ءِ تہ ءَ مزنیں ھنرسازی کنگ بیتگ بلے ھمے گمجتی ءِ ندارگ انچو پر اسر انت کہ وانوک ءِ ارس جھلاد بنت۔
“کرنانی آشک” ءِ آزمانک ءَ یک شر رنگیں جنکے ھر روچ یکیں وھد ءَ کیت ءُ دگ ءِ کش ءَ اوشتیت دگ ءِ دیم پہ دیم یک ورنا ءِ کیت داں ھما وھد ءَ آئی ءَ چاریت کہ آ داں اود ءَ نروت انت اگاں اے ورنا ھمے سھت ءَ آئی ءَ چارگ ءَ نہ انت گڑا آئی ءِ جاگہ ءَ دگرے کیت ھما شر رنگیں جنک ءَ چاریت۔ جنک ھر روچگیں چارگ ءَ چے آئی ءَ یک روچے توار کنت۔
جنک آئی ءَ جست کنت
“شر انت تو کئے؟”
“من یک بنی آدمیاں”
“تو زاناں پولیس ءَ کارئے؟”
“انا من پولیس ءَ کار ءَ نیاں، من وھداں چے ھمے دیوال ءَ تکو داتگ ترا چارگ ءَ آں”
“دگہ چے کن ئے؟
“دگہ وڈیراھاں ووٹ دیاں”
“دگہ ؟”
“دگہ پہ واجھائیں شکار کنوکاں ڈنگر ءُ دارانی تہ ءَ کپنجر بال دیاں”
“دگہ؟”
“من ھیالانی دگنیا ءَ تر ءُ گرد کناں”
ورنا ءُ شر رنگیں جنک دگ ءِ گور ءَ اوشتاتگ انت کہ یک ایم این اے ،شر رنگیں جنک ءَ وتی گاڑی ءَ سہوار کنت ءُ بارت، پدا آ ورنا دگ ءِ دومی نیمگ ءَ شر رنگیں ھما کھبگ ءِ چارگ ءَ نہ اوشتیت بلے آئی ءِ ھما جاگہ ءَ ھما وھد ءَ دگہ ورنا یے کیت ءُ اوشتیت۔
******
